Hai người có thể ăn cùng một loại thức ăn, thực hiện các bài tập thể dục tương tự, nhưng một người có thể tăng cân hơn so với người kia tùy vào không khí xung quanh nhà họ.
Một số nghiên cứu đã cho thấy rằng các hạt bụi nhỏ trong không khí có thể gây ra bệnh béo phì, tiểu đường và bệnh tim. Đây thực sự là một mối lo ngại mà chúng ta cần quan tâm.
Ý tưởng cho rằng “không khí loãng” làm cho bạn trở nên béo phì trông có vẻ hoang đường, nhưng một số nghiên cứu đã cho thấy rằng điều đó là hoàn toàn có thể. Hai người có thể ăn cùng một loại thức ăn, thực hiện các bài tập thể dục tương tự, nhưng trong quá trình một vài năm, một người có thể tăng cân hơn so với người kia tùy vào bầu không khí xung quanh nhà họ.
Bụi giao thông và khói thuốc lá là những mối quan tâm hang đầu, với kích thước nhỏ, các hạt bụi có thể lây lan rộng gây viêm nhiễm và cản trở quá trình đốt cháy năng lượng của cơ thể. Trong một thời gian dài có thể gây ra các căn bệnh nghiêm trọng. “Chúng tôi bắt đầu hiểu ra rằng sự thu hút và lưu thông của không khí ô nhiễm trong cơ thể có thể ảnh hưởng nhiều hơn tới các bộ phận chứ không dơn thuần chỉ là phổi”, Hong Chen, một nhà nghiên cứu y tế cộng đồng Ontario và Viện Khoa học lâm sang ở Canada nói.
Nếu không có bất kỳ sự thay đổi nào trong lối sống hoặc chế độ ăn uống, không khí ô nhiễm có thể gây ra béo phì (Nguồn: Getty Images)
Thí nghiệm trên chuột đã cung cấp một số bằng chứng cụ thể sớm nhất là những ảnh hưởng của ô nhiễm không khí có thể xâm nhập ra xa ngoài phổi. Tác giả của họ tại Đại học bang Ohio, Qingshua Sun, đã được quan tâm nghiên cứu tại sao cư dân thành phố lại có nguy cơ cao đặc biệt về bệnh tim. Có khi nào, vô hình trong không khí mà chúng ta đnag hít thở hàng ngày lại là nguyên nhân?
Để tìm hiểu thêm, ông bắt đầu để những con chuột trong phòng thí nghiệm trong các loại điều kiện trên khắp các thành phố khác nhau. Trên đường đi, nhóm của ông đã thực hiện các thí nghiệm khác nhau để nghiên cứu cách chuyển hóa trong cơ thể của chuột.
Sau 10 tuần, các hiệu ứng đều đã rõ ràng. Những con chuột tiếp xúc với không khí ô nhiễm đều tăng khối lượng chất béo cơ thể, cả vùng quanh bụng và cơ quan nội tạng, ở cấp độ vi mô, các tế bào mỡ đã tự phát triển lớn hơn khoảng 20% ở những con chuột hít một bầu không khí ô nhiễm. Hơn thế nữa, chúng dường như đã trở nên ít nhạy cảm với insulin, hormone báo hiệu cho các tế bào để chuyển hóa đường trong máu thành năng lượng: bước đầu tiên hướng tới bệnh tiểu đường.
Các hạt nhỏ gây kích thích phổi có thể tạo ra một loạt các phản ứng trên khắp cơ thể, phá vỡ các hormone kiểm soát sự thèm ăn (Nguồn: Thư viện Khoa học hình ảnh)
Cơ chế chính xác vẫn đang được tranh cãi, tuy nhiên động vật thí nghiệm tiếp theo cho thấy sự ô nhiễm không khí gây nên một loạt các phản ứng trong cơ thể. Các hạt nhỏ, ít hơn 2,5 micromet rộng, được cho là nguyên nhân chủ yếu - những hạt bụi nhỏ xíu cùng các chất ô nhiễm không khí gây ra cho thành phố một màn sương mù mỏng như sương của nó. Khi chúng ta hít vào, các chất ô nhiễm gây kích ứng, túi khí ẩm nhỏ thường cho phép oxy để đi vào dòng máu. Kết quả là, lót của phổi gắn kết một phản ứng căng thẳng, lo lắng của chúng ta gửi hệ thống vào trục. Điều này bao gồm việc phát tán các hormone giảm khả năng insulin và rút máu ra khỏi các mô cơ insulin nhạy cảm, ngăn ngừa cơ thể khỏi kiểm soát chặt chẽ lượng đường trong máu của nó.
Ô nhiễm có thể gây ra tình trạng viêm gây trở ngại với các kích thích tố và xử lý não chi phối cảm giác ngon miệng
“Các hạt nhỏ gây kích thích cũng có thể mở ra một loạt các phân tử gây viêm gọi là "cytokine" để rửa qua máu, một phản ứng mà còn gây nên tế bào miễn dịch để xâm nhập các mô khỏe mạnh. Không chỉ dừng ở đó quá trình cản trở tiếp theo cũng có thể can thiệp với các tế bào kích thích và xử lý não chi phối sự thèm ăn của chúng tôi”, ông Michael Jerrett tại Đại học California, Berkeley.
Tất cả điều đó cho thấy sự cân bằng năng lượng của cơ thể bị xô lệch, dẫn đến một chuỗi hậu quả của rối loạn chuyển hóa, bao gồm cả bệnh tiểu đường và béo phì, và các vấn đề về tim mạch như cao huyết áp.
Bằng cách phá vỡ sự nhạy cảm insulin, ô nhiễm không khí có thể đóng góp cho bệnh tiểu đường và rối loạn nghiêm trọng (và tuổi thọ) tim mạch khác (Nguồn: Getty Images)
Những nghiên cứu lớn từ các thành phố trên khắp thế giới cho thấy rằng con người có thể chịu đựng những hậu quả tương tự. Ví dụ, Chen kiểm tra các hồ sơ y tế của 62.000 người dân ở Ontario, Canada trong khoảng thời gian 14 năm. Ông phát hiện ra rằng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường tăng khoảng 11% cho mỗi 10 microgram hạt mịn trong một mét khối không khí - một thống kê đáng lo ngại, cho rằng tình trạng ô nhiễm tại một số thành phố châu Á có thể đạt ít nhất 500 microgram trên một mét khối không khí . Qua Đại Tây Dương, một nghiên cứu Thụy Sĩ đã cho thấy một dấu hiệu tương tự của tăng đề kháng insulin, tăng huyết áp của gần 4.000 người sống giữa không khí ô nhiễm dày đặc.
Nguồn: BBC
